Endodonti (Kanal Tedavisi)

Endodonti, özellikle kök kanalı tedavilerinin gerçekleştirildiği ana bilim dalıdır.
Endodontik tedavi denince genellikle akla kanal tedavisi gelir. Diş tedavisi işlemleri arasında da en korkulan tedavi genellikle kanal tedavisidir. Günümüzde kanal tedavisi canlı dişlerde tek seansta, canlılığını yitirmiş dişlerde de genellikle iki seansta yapılmaktadır.

Dişin Anatomisi
Dişin ağızda görünen kısmına kuron, ağızda görünmeyen ve kemik içinde kalan kısmına da kök adı verilir. Dişimiz birkaç tabakadan oluşur. Kuron kısmının en dışındaki kısım, yani ağzımızda görülen kısım, mine adını alır. Mine vücudumuzdaki en sert dokulardan birisidir. Dişimizin diş eti altında kalan ve kemik ile çevrelenen kök kısmının üzerini sement tabakası örter. Mine ve sement tabakalarının altında da dentin tabakası vardır. Dentinin özelliği ise dişin en büyük tabakası olması ve mine tabakasının aksine sinir uçlarını barındırmasıdır. Bu özelliği ile ağrı mekanizmasında rol oynar.
Dentin tabakasının altında dişin pulpası vardır. Bu kısımda dişin damar ve sinirleri bulunur. Pulpa dişin sürmesi ve gelişmesi sırasında önemli bir rol oynar. Ayrıca diş sürdükten sonra da ağrı mekanizması ile dişimizin karşılaştığı sorunları bize iletir.

Pulpa nasıl iltihaplanır?
Her insanın ağız boşluğunda bakteriler vardır. İstenmeyen şartlar oluşmadıkça zarar vermezler. Bakteriler aldığımız birçok gıda ile birleşerek ağzımızda asitlerin oluşmasını sağlarlar. Bu oluşan asitleri ağzımızdan uzaklaştıramazsak bu maddeler mineye zarar verir ve mine tabakasında çürük oluşmasına neden olurlar. Diş minesinde oluşan çürükler tedavi edilmezlerse mine tabakasının altındaki dentin tabakasına geçerler. Dentin tabakası ağrı yoluyla bizi uyarmasına karşın oluşan çürük yine tedavi edilmezse mikroorganizmalar pulpaya doğru hareketlenirler. Bu sırada pulpa kendini korumak için çeşitli yolları devreye sokar. Bu yollardan biri de ağrı yoluyla bizi uyarmaktır. Ama yine dişimizi tedavi ettirmezsek bir müddet sonra mikroorganizmalar pulpa içindeki damar ve sinirleri harap ederek iltihabın oluşmasını sağlarlar.
Pulpada iltihabın oluşmasının bir başka yolu da travmalardır. Dişe gelen bir darbe, kök ucundan dişin köküne giren damar ve sinirlerin kopmasına, böylece dişin canlılığını yitirmesine neden olabilirler. Bu duruma harhangi bir yolla mikroorganizmaların eklenmesi pulpanın iltihabına neden olur.
Pulpanın enfekte olmasının bir başka yolu da diş çevresinde uzun süreli periodontal (diş eti ve çevresi) hastalığın bulunmasıdır.